De waarde van ongemak: waarom discomfort ons veerkrachtiger maakt
Omarm het ongemak en werk aan je veerkracht!
We zijn in ons dagelijks leven zo gewend geraakt aan comfort en gemak dat we vergeten zijn wat de waarde is van ongemak en discomfort. Nu hoor ik je vanuit je geriefelijke stoel denken: moet ik dan als een bergbeklimmer ontberingen doorstaan en in ijzige sneeuwstormen overleven op een havermoutreepje? Nee, natuurlijk niet! Maar ik denk dat een beperkte ontbering in je privé en zakelijke leven op zijn tijd zeer waardevol is. Hoe kun je veerkrachtiger worden als je altijd comfortabel bent?
Discomfort is waardevol
Gemak en comfort zijn de norm geworden. Met een paar klikken op de tablet laten we eten bezorgen. Fysieke inspanning wordt geminimaliseerd tot swipen en elektrisch fietsen. In plaats van de trap nemen we net zo makkelijk de lift of de roltrap. Aan dit comfort en gemak zit een keerzijde: teveel comfort maakt ons zwak en minder veerkrachtig.
Bovendien hebben we de neiging om dingen die we spannend, zwaar of moeilijk vinden uit de weg te gaan. Dit voelt makkelijk en comfortabel, maar zorgt er ook voor dat we blijven stilstaan. We trainen ons brein en lichaam niet meer om met moeilijke situaties om te gaan en daardoor verliezen we onze veerkracht.
Discomfort als groeimoment
Als je nooit ongemak ervaart, hoe kun je dan leren omgaan met uitdagingen? Hoe kun je sterker worden als je nooit geconfronteerd wordt met tegenslag? Ongemak dwingt ons om te kiezen. Wil je groeien, dan pas je je aan. Negeer je liever dit soort situaties, dan blijf je stilstaan. Het discomfort dat ik op de berg heb ervaren, inspireert me om mijn skills verder te verbeteren door specifieker te trainen.
Ongemakkelijke situaties op de berg bereiden mij voor op de grote noordwanden en Himalaya expedities. Je leert pijn te verdragen en het juiste te doen om jezelf en je team veilig te houden. Je leert om kalm te blijven en goede beslissingen te nemen in moeilijke situaties.
Discomfort als onderdeel van mijn training
Als alpinist breng ik mezelf regelmatig in oncomfortabele situaties. Bergbeklimmen in de winter of in de Himalaya is een uiterst oncomfortabele sport. Dat begint al wanneer ik ’s ochtends wakker wordt. Als ik ga zitten in mijn kleine tentje, brokkelen de stukken ijs van het tentdoek zo in mijn nek.
Omgaan met discomfort is onderdeel van de training. Inmiddels ben ik er aan gewend dat mijn voeten, tenen en handen koud zijn tijdens klimtochten in de winter. Ik voel het verschil tussen koud en te koud. Koud is oncomfortabel en soms doen vingers en tenen pijn. Maar behalve dat het zeer onprettig is, kan het geen kwaad. Zo heb ik inmiddels geleerd.
Omgaan met koude is typisch zo’n vaardigheid die je alleen leert door af en toe kou te lijden. In uiteenlopende klimsituaties leer ik mijn lichaam kennen, de signalen die het afgeeft en hoe ik daar het beste op kan reageren. Daardoor heeft het geen impact op mijn emoties. Als je een onervaren alpinist voor het eerst meeneemt op een winterbeklimming kan de koude overweldigend zijn. En hoewel er fysiek niet veel meer aan de hand is dan wat ongemak, is het de emotionele reactie die maakt dat zo’n klimmer de tocht niet kan volbrengen.
Angst om te vallen
Hetzelfde geldt voor stressvolle situaties. Als bergbeklimmer moet je om kunnen gaan met de angst om te vallen, angst die mij een zeer oncomfortabel gevoel geeft. Omgaan met valangst leer je door jezelf gedoseerd in situaties te brengen waar je – een beetje – valrisico loopt. Je traint lichaam en geest om te gaan met angst en stress.
De meest ervaren bergbeklimmers blijven koel en rustig tijdens de meest penibele situaties. Dit is het resultaat van jarenlange training. Als je altijd veilig en comfortabel bent, raak je sneller in paniek als je in een moeilijke, stressvolle situatie terecht komt.
Zoek het ongemak op en train je veerkracht, juist in organisaties
Ook in de zakelijke context is discomfort een kans om te groeien. Zoek in jouw dagelijkse praktijk je eigen figuurlijke bergwand op! Ongemakkelijke situaties waar je tegenop ziet, onzeker, angstig of gefrustreerd van raakt, daar ligt het onbenutte potentieel.
Zoek situaties op waarin je:
- Wordt uitgedaagd of geprovoceerd om nieuwe vaardigheden te leren.
- Taken uitvoert die je nog niet beheerst.
- Jezelf open stelt voor feedback. Of nog beter: nodig collega’s uit om feedback te geven. Dat voelt even ongemakkelijk, maar dankzij deze feedback kun je je sneller ontwikkelen.
- Te maken krijgt met veranderingen die buiten je comfortzone liggen. Veranderingen die worden veroorzaakt door externe factoren of personen (collega’s of leidinggevenden) zijn het moeilijkst, want je hebt immers geen invloed op de situatie, maar moet je wel aanpassen.
- In gesprek gaat met die collega of leidinggevende waarmee je geen klik hebt. Zorg dat de samenwerking verbetert.
- Situaties opzoekt die je normaal gesproken zou vermijden.
- Moeilijke beslissingen moet nemen. Daarvan kan je de gevolgen vaak niet volledig overzien.
- Afwijkt van de gebaande wegen.
- Een andere aanpak toepast in plaats van dezelfde routines volgen.
Veerkrachtige organisaties
Bedrijven die vast blijven houden aan hun comfortzone en niet openstaan voor verandering, lopen het risico irrelevant te worden. Succesvolle organisaties omarmen disruptie en durven nieuwe markten en technologieën te verkennen, ondanks de onzekerheid die dit met zich meebrengt.
Ook voor sterke leiders geldt dat ze ongemakkelijke beslissingen moeten durven nemen. Denk hierbij aan het doorvoeren van strategische veranderingen, het afstoten van verliesgevende activiteiten of het aanspreken van medewerkers op hun prestaties. Dit vereist moed en doorzettingsvermogen. Voor een CEO kan het belangrijk zijn om een populaire, maar niet-duurzame productlijn te schrappen om het bedrijf toekomstbestendig te maken.
Een leven zonder ongemak maakt ons kwetsbaar
Comfort en gemak zijn fijne verworvenheden, maar een leven zonder ongemak maakt ons kwetsbaar en zorgt voor stilstand. Zowel op persoonlijk als professioneel vlak is het essentieel om bewuste momenten van discomfort op te zoeken. Daag jezelf uit, zowel fysiek als emotioneel. Laat die elektrische fiets staan en ervaar weer eens hoe het is om met tegenwind over de dijk te fietsen. Ga het gesprek aan met die collega waarmee je niet zo goed overweg kunt. Stel jezelf open voor veranderingen.
Zoek in jouw dagelijkse praktijk je eigen figuurlijke bergwand op. Leer nieuwe skills, ga nieuwe uitdagingen aan. Doe dingen die je spannend of eng vindt. Zie je ergens als een berg tegenop? Dan zou er een belletje moeten gaan rinkelen. Het is een potentieel zeer goede leerervaring.
Doe het gedoseerd, zodat het wel een leerervaring wordt en geen ontbering. Dit vergroot onze veerkracht en helpt ons beter om te gaan met de uitdagingen die onvermijdelijk op ons pad komen. Omarm het ongemak, stap uit je comfortzone en werk aan je veerkracht!
Wil je meer inspiratie over het ontwikkelen van veerkracht? Boek Melvin als gastspreker en neem nu contact op. We plannen vrijblijvend een online kennismaking.
